Hodowla lasu obejmuje: zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie i pielęgnację upraw leśnych oraz drzewostanów. Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin.W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.

Odnowienia możemy podzielić na: odnowienia z sadzenie lub siewu, które wykonują leśnicy oraz odnowienia naturalne, czyli zjawisko samoistnego powstania młodego pokolenia drzew pod okapem drzewostanu lub w jego sąsiedztwie. W Nadleśnictwie Stare Jabłonki odnowienia obejmują rocznie ok. 170 ha. Produkcja materiału sadzeniowego prowadzona jest na Szkółce Leśnej Jagiełek. Odnowienia naturalne w lasach zagospodarowanych nie przebiegają zazwyczaj żywiołowo, lecz są kierowane przez człowieka. Prace polegają na spulchnieniu gleby pod okapem drzewostanu w roku, w którym spodziewany jest duży urodzaj nasion oraz rozluźnieniu drzew, tak by do dna lasu dochodziła odpowiednia ilość światła. W naszym nadleśnictwie naturalnie odnawiana jest przede wszystkim sosna, a w mniejszym rozmiarze także buk oraz brzoza. W latach 2016-2023 nadleśnictwo uznało około 125 ha odnowień naturalnych sosny, 40 ha buka oraz 22 ha brzozy. Łącznie faktyczna powierzchnia wszystkich odnowień naturalnych wynosi około 191 ha.

Kolejnym etapem po posadzeniu uprawy jest poddawanie ich zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu.

Z kolei ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.

Corocznie Nadleśnictwo Stare Jabłonki pielęgnuje ok. 700 ha gleby w uprawach leśnych. Polega to na wykaszaniu chwastów wśród drzewek. Równocześnie wykonuje się cięcia pielęgnacyjne, które w zależności od wieku drzewostanu mają inny charakter i noszą inną nazwę: czyszczenia wczesne w okresie uprawy, czyszczenia późne w okresie młodnika, trzebieże wczesne w okresie dojrzewania drzewostanu oraz trzebieże późne w okresie dojrzałości drzewostanu. Czyszczenia wczesne wykonujemy corocznie na obszarze ok. 120 ha, czyszczenia późne – na 115 ha, trzebieże wczesne – na 250 ha, a trzebieże późne – na ok. 970 ha.

Następną czynnością jest wprowadzanie sadzonek gatunków drzew, które mogą stworzyć dolne warstwy drzewostanu, tzw. II piętro. Na siedliskach żyznych, zalesionych przed laty głównie sosną, wprowadzamy obecnie pod osłoną istniejącego drzewostanu dąb i buk. Wg stanu na 01.01.2023 r. na terenie Nadleśnictwa Stare Jabłonki znajduje się blisko 150 ha wyłączonych drzewostanów nasiennych sosny zwyczajnej (WDN), ok. 640 ha gospodarczych drzewostanów nasiennych (GDN), w tym sosny 400 ha, a buka 87 ha. Ponadto wyznaczono 52 drzew doborowych sosny i 4 modrzewia. W nadleśnictwie zakładane są uprawy pochodne, wg stanu na 01.01.2023r. zaewidencjonowanych jest 633 ha upraw pochodnych sosny.

tekst:Izabela Brzostek